شناسنامه کتاب:شراب ، مواد مخدر ، رقص ، قمار /سرشناسه: نکونام، محمد رضا، 1327/
عنوان و پدید آور:آسیب های اجتماعی/شراب ، مواد مخدر ، موسیقی، رقص ، قمار/ مولف:محمد رضا نکونام/
مشخصات نشر: قم ، ظهور شفق،1386. /مشخصات ظاهری: 96 ص. /شابک:978_964_2807_99_4/
عنوان دیگر:شراب ، مواد مخدر ، موسیقی، رقص ، قمار /موضوع: انحراف اجتماعی، ایران/
رده بندی کنگره: 5 آ 77 ن BP 385/2/ /رده بندی دیویی:362/10955 /شماره کتابخانه ملی:1120170
|
پيشگفتار
مهمترين آسيبهايى كه هر
جامعهاى را در درازناى تاريخ خود با چالشهاى بسيار اجتماعى روبهرو كرده، شراب، مواد
مخدر، موسيقىهاى ناهنجار، رقصهاى گناهآلود و قمارهاى خانمان برانداز است. بديهى
است براى به سامان رساندن اخلاق جمعى و فردى، شناخت آسيبها از اهميت ويژهاى
برخوردار است. همچنين هر فردى براى در امان ماندن از گزند هرگونه آسيبى ناچار از
شناخت آسيبها و پرهيز از آن است.
البته همانگونه كه پزشكان
با شناخت بيمارىها به بيمارى آلوده نمىگردند و بيماران را درمان مىنمايند، بر
عالمان دين و اولياى امور دينى است كه همهى مفاسد، تباهىها و گناهان را مورد
شناسايى قرار دهند و به آسيبشناسى اخلاق فردى و جمعى اهتمام ورزند. كتاب حاضر،
رسالت گفته شده را بر عهده دارد. اين كتاب، محصول دوران نوجوانى نگارنده مىباشد و
به گاه 1343 شمسى به نگارش در آمده است. نگارنده با تأكيد
صفحه ی 9
*********
استاد
معنوى خود، همهى اين امور را مورد پىگيرى دقيق قرار داده است و هماينك همان نوشته
را عرضه مىدارد.
فصل نخست، انواع شراب و
زيانهاى آن را بر مىرسد و حكم شرعى آن را تبيين مىنمايد.
اثبات حرمت استفاده از
هرگونه مادهى تخديرى در فصل دوم آمده است. اين فصل بر فقيهان در حكم به اباحهى
مصرف مواد مخدر خردهى بسيار مىگيرد. همچنين انواع مواد تخديرى؛ مانند: ترياك،
هرويين، مرفين، كوكايين، چرس بنگ و چرس اسپرس و حشيش را مىشناساند.
مسألهى پر نزاع موسيقى و
غنا و نقد و بررسى ديدگاه فقيهان، عارفان و فلسفيان و توضيح انواع دستگاههاى
موسيقى و گوشههاى آن در فصل سوم آمده است.
فصل چهارم، رقص را بيان زيبايىها
و جلوههاى لطيف و كشف حكمت و شگفتىهاى اندام ظاهرى انسان؛ بويژه زن مىداند كه
آدمى را با رازهاى نهفته و اسرار شگفتانگيز بدن انسان آشنا مى سازد. اين بخش، حكم
شرعى رقص را توضيح مىدهد و بيان مىدارد كه شريعت در پى نفى كلى آن نيست.
فصل پنجم، انواع قمار؛
مانند: شطرنج، ورق، پاسور و تاس و حكم شرعى آن را بررسيده است.
قبل از ورود به بحث، لازم
است سه امر كلى مورد اشاره قرار
صفحه ی 10
*********
گيرد
تا زمينهى طرح بحث هموار گردد:
الف ـ هر انديشمند مؤمنى اعتقاد
دارد كه تنها اين پروردگار عالم است كه شناخت كامل به همهى پديدهها و مصالح و
مفاسد آنها دارد و همين امر قوانين كلى و دايمى يا جزيى و موقّت را از جانب حضرتش
چينش داده؛ احكام الهى، از الزام و منع گرفته تا اباحه، هريك داراى مصاديق فراوانى
است كه از شمول و گسترهى بسيارى برخوردار است و همه، مصالح و مفاسد واقعى خود را
دارد.
اين موضوع بهخوبى از
شيوهى شرع و طبيعت احكام قدسى آن به دست مىآيد كه دنيا، زمينهى واقعى رشد و
شكوفايى استعدادهاى مختلف بشرى است و دين، انسان را از هرگونه غفلت، تباهى، زيان،
باطل و هرزهگرايى پرهيز داده و زمينههاى سستى و انحطاط را محكوم كرده است.
ب ـ در جمعبندى كلى، اساس
بسيارى از تباهى و غفلتهاى هر جامعهاى را مىتوان در پنج عامل عمده خلاصه نمود:
يكم ـ شراب و استعمال مسكراتِ
الكلى؛
دوم ـ اعتياد به انواع مواد مخدر؛
سوم ـ استعمال غنا و موسيقى و
استفاده از آلات آن در جهت لهو، لعب و زمينههاى بيهوده؛
چهارم ـ انواع گوناگون رقصهاى سنتى
و علمىِ مدرن؛
صفحه ی 11
*********
پنجم ـ قمار در شكلها و انواع
گوناگون آن.
موارد ياد شده را مىتوان
به عنوان خبايث خمس يا مفاسد پنجگانه يا امراض كلى اجتماع نام نهاد.
ج ـ خبايث يادشده، اعصاب آدمى را
ناموزون و ناهماهنگ تحريك مىنمايد، اراده را به ضعف و سستى و روزگار وى را به
تباهى مىكشاند و خُلق و خوى او را از مدار اعتدال خارج مىسازد. امروزه استعمار،
استثمار و كارتلهاى اقتصادى با بهرهبردن از اين امور شوم شيطانى، سراسر دنيا را
بهكلّى محاصره نموده و هرگونه رشد و تكامل معنوى بشر را در مخاطره قرار داده است
و آن را تهديد مىنمايد.
خاطرنشان مىگردد كه دو سبب
عمدهى كشش و گرايش افراد به اينگونه مفاسد؛ بويژه انواع مخرّب آن كه آسيبپذيرى
نوجوانان را در بر دارد، فقر فرهنگى و ناآگاهى عمومى و ضعف و سستى در گزارههاى
ذهنى و دينى و همچنين سرمايهگذارى وسيع استعمار و كارتلهاى شوم اقتصادى با
شبكههاى عمدهى بينالمللى خود است. اين دو امر سبب گرديده است كه پاكسازى جامعه
از آسيبهاى شوم ياد شده و براندازى آن نيازمند كوششهاى لازم و همهجانبهى جهانى
و بينالمللى باشد.
پيشگيرى افراد از اين
امراض در جوامع ناهمسان و در وضعيت فعلى جهان؛ بخصوص در زمينهى جوانان با
بهكارگيرى
صفحه ی 12
*********
روشهاى
گوناگون و شيوههاى متفاوت و با برخورد صحيح تربيتى و درمانى كاربردى و بدور از
زورمدارى ممكن است.
همچنين توضيح اجمالى و
متناسب اينگونه مفاسد نسبت به اصل و خصوصيتها و آثار هريك از آن به ضرورت طرح
مىگردد.
سعى شده است حكم شرعى از
اباحه و حليت يا حرمت و مصاديق هريك از آن بهطور خاص بيان شود تا در راستاى از
بين بردن زمينههاى شوم مفاسد اجتماعى و پيشگيرى و نفى همهى چهرههاى فساد گام
مؤثرى باشد.
صفحه ی 13
*********