زن و زندگى

نوشته‏ى حاضر گزيده‏اى اجمالى است از كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ». اين كتاب كه پيش‏بينى مى‏شود به بيست جلد برسد و تنها چهار جلد آن نشر يافته است ديدگاه‏هاى سنتى و مدرن به زن و جامعه‏ى زنان را تحليل و بررسى مى‏نمايد و راه‏كارهاى لازم و عملى را براى نگاه به زن و حضور رسمى، شكوفا، بالنده و پوياى وى در خانه و جامعه را ارايه مى‏دهد و تازيانه‏هاى ظلمى كه بر پيكره‏ى اين لطيفه‏ى ميناكارى شده وارد آمده است را به نقد مى‏كشد.

کتاب حاضر از دو بخش با عناوین: «نمايه‏اى از مباحث كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ» و نیز «تحليل و بررسى نقدنوشت كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ» تشکیل شده است که شامل موضوعات زیر است:

بخش اول

  فصل يكم

معرفى كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ»

چشم انداز كتاب

ساختار كتاب

چشم‏انداز كتاب نخست

چشم‏انداز كتاب دوّم

چشم‏انداز كتاب سوّم

چشم‏انداز كتاب چهارم

زن و پوشش اسلامى

  فصل دوم

گزيده‏اى از كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ»

چادر و طرح‏هاى جديد

كميت و كيفيت در پوشش

چادر

مانتو

سبك لباس كار

كت و دامن

خواستگارى

ازدواج و معاطات

ازدواج موقت

ازدواج موقّت و مشكل فرزند

ازدواج موقّت و كاهش بودجه‏ى دولت

آموزش مسايل جنسى

جوان و ازدواج

نشاط جامعه

زن؛ موجودى خانه‏گزين يا اجتماعى؟

زن و اشتغال

الف) طبقات جامعه

ب) زن؛ موجودى خانه‏گزين يا اجتماعى؟

ج) تقسيم كار

چرا زن كار نكند؟

پيرايش و آرايش زنان و دختران

بخش دوم

  فصل يكم

نقد پيام زن بر كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ»

«زن؛ مظلوم هميشه تاريخ» و تأملى چند

تأملى در ساختار و چيدمان كتاب

تأملات محتوايى

  فصل دوم

تحليل و نقد مقاله‏ى پيام زن

شتاب‏زدگى در تأملات

در اين كتاب سعى شده است موضوع زن با تمامى زواياى گزاره‏هاى دينى؛ اعم از فقه، اخلاق، فلسفه، عرفان، روان‏شناسى و جامعه‏شناسى تبيين گردد و همين امر داده‏هاى كتاب را از فقه‏گرايى سنتى و آفت‏هاى نوگرايى و التقاط در مباحث حفظ نموده است. نوشته‏ى حاضر خلاصه‏اى از نظرگاه‏هاى كتاب حاضر را بيان مى‏دارد؛ چكيده‏اى كه از مباحث بسيار گسترده‏ى علمى انتخاب گرديده و در پى آن بوده است تا نمادى گويا و الگويى سالم و موفق از زندگى پرنشاط و سرشار از آرامش را در عصر امروز همراه با هماهنگى كامل با آموزه‏هاى دينى ارايه دهد و چراغ موفقيت و كمال تفاهم را فرا راه همه‏ى همسران، به‏ويژه زوج‏هاى جوان قرار دهد.

كتاب «زن؛ مظلوم هميشه‏ى تاريخ» مجموعه‏اى چهار جلدى است كه سعى دارد ديدگاه سنتى و مدرن به جامعه‏ى زنان و شخصيت زن را تحليل كند. جامعيت مباحث اين كتاب، داده‏هاى آن را از حصرگرايى، جمود، ارتجاع سنتى و آفت‏هاى نوگرايى و ارتجاع نوين مصون داشته است و همين جامعيت آن است كه توانسته نمادى گويا و الگويى سالم و موفق از زندگى پرنشاط و سرشار از آرامش را در عصر امروز همراه با كمال هماهنگى با آموزه‏هاى دينى تبيين نمايد.

در واقع بايد گفت كتاب حاضر مى‏تواند مشكل فقر و فقد نظريه‏پردازى معقول و دور از افراط و تفريط و جامع و متناسب با عصر حاضر در باب مسايل اجتماعى و خانوادگى زنان را كه جامعه‏ى اسلامى از آن رنج مى‏برد را برطرف سازد.

چهار جلد كتاب يادشده به بيان اصول نظريات نگارنده درباره‏ى اين موضوع مى‏پردازد و بايد آن را درآمدى بر تحقيقاتى دانست كه نزديك به بيست جلد مى‏باشد و نگارنده به تفصيل در اين كتاب گسترده، نظر محققانى كه به پژوهش درباره‏ى زن پرداخته‏اند و استدلال‏هاى عقلى و گفتار روان‏شناسان و حقوق‏دانان برجسته‏ى شرقى و غربى؛ بويژه معاصران، ياد نموده و هر كدام را مورد نقد و ارزيابى قرار داده است كه اين كتاب مراحل اوليه‏ى آماده سازى براى چاپ را مى‏گذراند.

ساختار كتاب كتاب زن مظلوم هميشه‏ى تاريخ، كتابى است تحقيقى ـ اجتماعى ـ انتقادى كه موجوديت گذشته و فعلى جامعه‏ى ما را به چالش مى‏كشاند و ترسيم درستى از موقعيت جامعه‏ى اسلامى و زن مسلمان را ارايه مى‏دهد. اين كتاب شامل دوازده بخش است كه ترتيب بخش‏ها و مباحث عينيت‏هاى اجتماعى را در نظر مى‏گيرد و پشتوانه‏ى آن بنيانى علمى ـ فلسفى است كه اصالت را با جامعه مى‏داند؛ بنيانى كه در دروس خارج فلسفه‏ى استاد به تفصيل مورد استدلال واقع شده است.

اين كتاب در دوازده بخش به سامان رسيده است:

بخش نخست: اين بخش از برخورد زن و مرد در جامعه شروع مى‏شود و از پوشش و سكس و عريانى سخن مى‏گويد و براى پوشش استدلال مى‏كند و عريانى را با دلايل برون دينى به چالش مى‏كشاند و در نهايت ميان پوشش و حجاب تفاوت قايل مى‏شود و تنها پوشش و عفاف را تكليف مى‏داند.

بخش دوم: استحكام جامعه و زير ساخت‏هاى آن هم‏راهى و هم‏دلى در قالب ازدواج را ضرورى مى‏شمارد كه در بخش دوم زمينه‏هاى آن چيده مى‏شود. ايراد به اصل ازدواج را پاسخ مى‏گويد و آن را فراتر از يك آميزش مى‏داند، ازدواج را سكونت و آرامش، امنيت و زندگى، كام‏يابى و شيرين‏كامى مى‏داند و سخن از عشق پنهان و عشق ابتدايى سر مى‏دهد، عشق را همت زن مى‏داند و مطلوبيت او را در چهره‏ى نبات عشق، ثمرات نكاح، خانه و خاندان و تربيت فرزند ظاهر مى‏سازد.

بخش سوم: اين بخش، تحقق عملى ازدواج را با خواستگارى، نامزدى و ازدواج پيگيرى مى‏كند و بيان مى‏دارد كه خواستگارى تنها يك گفتمان ابتدايى است كه يك‏جانبه نمى‏باشد و مى‏تواند از طرف زن يا مرد باشد.

ازدواج آهنگ دل‏نواز وحدت دو روح است و هم‏چون هر عقد ديگرى با معاطات نيز تحقق مى‏يابد.

بخش چهارم: ايراد جنجال تعدّد زوجات و چند زنى در اين بخش دنبال مى‏شود و روشن مى‏گردد كه اخذ مجوز شرعى چند همسرى چندان آسان نمى‏باشد. غيرت و حسادت از سوى زن به ميان مى‏آيد و طبع زن و رابطه‏ى آن با تعدّد و چند همسرى دنبال مى‏شود.

در نهايت بحث طلاق مطرح مى‏شود و خاطرنشان مى‏گردد: طلاق؛ اگرچه واقعيتى تلخ است، كينه‏توزى و نابودى نيست و وجود درصدى از آن در جامعه ضرورى است. بحث فرزندان طلاق، طلاق و مشكلات زن و مرد و قانون محلل و ايراد آن پاسخ گفته مى‏شود.

بخش پنجم: ازدواج موقت و ساماندهى آن و بحث از انحرافات جنسى در اين بخش پيش مى‏آيد. در اين بخش ازدواج موقت و سالم‏سازى جامعه مطرح مى‏گردد و روشن مى‏شود كه زن كالا نيست و ازدواج موقت به زيان زن نمى‏باشد. آميزش‏هاى خارج از نكاح مطرح مى‏شود و حرم‏سراهاى شاهانه را به چالش مى‏كشاند و مشكلات اجرايى ازدواج موقت هم‏راه با طرح و برنامه دنبال مى‏آيد.

بخش ششم: ديدگاه اسلام درباره‏ى مسايل جنسى، و چگونگى آموزش مسايل جنسى و عشق و كام‏يابى و كام‏دهى ترسيم صحيحى در اين بخش مى‏يابد و بيان مى‏گردد كه زناشويى، مسايل جنسى و كام‏يابى و كام‏دهى، شكوفه و گل زندگى خانوادگى است كه از شب زفاف و عروسى تا حضور ملائكه در بستر و آميزش و عرضه شور و عشق و مهر و محبّت و دوستى، بطور استدلالى و شرعى بحث مى‏شود. در اين بخش، قداست زناشويى، آميزش و ريزش گناهان، حمايت پيامبر از حقوق زنان پيگيرى مى‏شود و مى‏آيد كه، آرايش و زينت تنها براى زنان نيست و استفاده از عطر و جواز پوشيدن لباس رنگين براى زنان اشكال ندارد و در نهايت چگونگى آموزش مسايل جنسى در سطح جامعه طرح مى‏گردد.

بخش هفتم: اين بخش نظام‏مند بودن مسايل جنسى را بيان مى‏دارد و به ارزيابى ديدگاه‏هايى كه از آزادى جنسى و آميزش‏هاى خارج از نكاح طرفدارى مى‏كنند، تحليل و ارزيابى مى‏گردد.

بخش هشتم: انتقاد از مردسالارى دينى، بيان افكار جاهلى و تفاوت‏هاى درست زن و مرد مطرح مى‏گردد و اساس جامعه‏ى سالم و نگاه دين به زن و مرد و حقوق هر يك بر ديگرى در بخش هشتم مى‏آيد. عناوينى چون تفاوت زن و مرد، نگاه دين به زن، وحدت مديريت و ثبات زندگى به ميان مى‏آيد و عدالت و تفاوت در آفرينش، بى‏مهرى به زن زيانبار است، كتك زدن زن و تاديب مرد مجرم دنبال مى‏شود و اين عنوان كه زن كانون عشق و محبت است و به او اف نگوييد را دارد و خلاصه با زن و جهاد، زن و تدبير منزل و حضور زن در جامعه بحث تمام مى‏شود.

بخش نهم: اين بخش، آفرينش و خلقت زن را طرح مى‏نمايد و توهم كاستى‏هاى‏طبيعى وى را نقد و ارزيابى مى‏نمايد و روشن مى‏شود كه آفرينش ستمى را به زن روا نداشته است. در اين بخش، نظام احسن خلقت و عصمت فعلى آفرينش دنبال مى‏شود و ويژگى‏هاى لذّت و ميل جنسى و طول عمل مقاربت و اشتراك زن و مرد در كام‏گيرى و كام‏دهى مطرح مى‏شود. شرايط طبيعى زن در ازدواج، مسأله‏ى بكارت و زايمان زن و اينكه طبيعت بهترين حامى اوست تا گنج اميد و نشاط و در نهايت با اين بحث كه زن شاهكار آفرينش است به پايان مى‏رسد.

بخش دهم: اين بخش با مظلوميت زن در جامعه و حمايت اسلام از زن شروع مى‏شود. در اين بخش عناوينى؛ مانند: لطافت، احساس و مطلوبيت، نگرش غلط و استثمار زن، زن و اشتغال، زن موجود خانگى نيست، تقسيم كار، اشتغال زن در جامعه، صحبت زن، آواز زن، مشاغل زنان، شغل‏هاى اشتراكى و اختصاصى، شغل‏هاى حرام و حلال زن و مالكيّت زن و ارث و ديه‏ى زن به تحليل گذاشته مى‏شود.

بخش يازدهم: در اين بخش سخن از عقل و احساس زن است. بحث نقص عقل زن و عقل و جهل و برد كوتاه و بلند عقل دنبال مى‏گردد. تجاذب عقل و دل، عقل و استضعاف نكوهش اكثريت مى‏آيد و زن و عبادت، و اين‏كه زن موجودى عقل رباست و اين كه زن الماس وجود است را طرح مى‏نمايد. بحث مشورت با زنان، موانع مشورت، شهادت و عواطف زن و مشكلات شهادت كه هر يك با نگرشى منطقى پيگيرى مى‏شود.

بخش دوازدهم: بخش پايانى كتاب زن و سمت‏هاى كلان، زن و مسؤوليت‏هاى اجتماعى، زن و مسأله‏ى امامت جماعت و جمعه زن و قضاوت زن و زعامت دينى، زن و رهبرى، حاكميت زن و ملكه سبأ، رياست زن و ركود جامعه، حكومت دختر كسرا را به بحث مى‏گذارد و درباره‏ى نقش زن در مسووليت‏هاى كلان اجتماعى نظريه‏پردازى مى‏شود.

كوتاه سخن اين كه اساس اين كتاب و بخش‏هاى آن در راستاى زير ساخت‏هاى علمى و اجتماعى است و اهمّيت مباحث در اين است كه مباحث از ديدگاه اجتماع و واقعيت‏هاى موجود دنبال مى‏شود و حتى از اجتماع به خانه و منزل مى‏نگرد، نه با روش تقسيم فرد، منزل و جامعه، بلكه اجتماع است كه خانه و فرد را در خود به‏طور آشكار برجسته مى‏سازد.

چشم‏انداز كتاب نخست

بخش نخست: سكس و آزادى

فصل يكم: سكس و پوشش/ پوشش عمومى و خاص

فصل دوم: دلايل سكس و نقد و ارزيابى آن

فصل سوم: اسلام و پوشش/ تفاوت پوشش و حجاب، حجاب در اسلام، گستره‏ى پوشش زن

فصل چهارم: اسلام و نگاه/ نگاه زن و مرد به يك‏ديگر، چادر و طرحى جديد

بخش دوم: ازدواج و زناشويى

فصل يكم: چيستى و ضرورت ازدواج/ ازدواج؛ فراتر از يك آميزش و نداى نهاد آگاه بشر

فصل دوم: دلايل عقلى اصل نكاح/ وحدت شوى و ميل به تعدّد

بخش سوم: زندگى مشترك

فصل يكم: خواستگارى/ نغمه‏ى شوق و غزل عشق، خواستگارى دختر از پسر؛ چرا نه؟، ديدى باز و امتى چنين بسته!

فصل دوم: نامزدى/ عقد دختر باكره

فصل سوم: عقد و الفاظ آن/ معاطات در ازدواج، عقد ازدواج؛ آهنگ دل‏نواز وحدت دو روح

چشم‏انداز كتاب دوّم

بخش چهارم: چند همسرى و ايراد جنجالى

فصل يكم: چند همسرى در آئينه‏ى عقل و نقل/ چند همسرى؛ زمينه‏ى سلامت و نشاط

فصل دوم: چند همسرى؛ حسادت و طبع رميده‏ى زن

فصل سوم: طلاق؛ زن و چند همسرى/ طلاق؛ گشايش نه كينه‏توزى، فرزندان طلاق

بخش پنجم: ازدواج موقت

فصل يكم: ازدواج موقت و توهماتى چند

فصل دوم: دلايل ازدواج موقت

فصل سوم: ايرادها و پاسخ‏ها/ مشكل اجرايى در ازدواج موقت، ازدواج موقّت در زمان حاضر

بخش ششم: اسلام و مسايل جنسى

فصل يكم: كام‏يابى و تنگ‏ناهاى دين/ هم‏سويى نماز و آميزش، چگونگى آموزش مسايل جنسى، آرايش ويژه‏ى زن نيست

فصل دوم: آموزه‏هاى اسلام در آميزش جنسى/ روش كتاب حاضر؛ تعقّل يا تعبّد؟، خاست‏گاه عشق و نفرت در ازدواج

چشم‏انداز كتاب سوّم

بخش هفتم: اسلام و نظام‏مند بودن امور جنسى

فصل يكم: گرايش به آزادى جنسى/ مرگ عشق و فروپاشى ارزش‏ها، طرح و ره‏يافت دين

فصل دوم: آميزش‏هاى خارج از نكاح

بخش هشتم: مردسالارى دينى (!)

فصل يكم: پيش‏زمينه‏هاى مردسالارى/ رسوب افكار

جاهلى در بخشى از جامعه

فصل دوم: مردسالارى در بوته‏ى نقد و تحليل

فصل سوم: بى‏مهرى به زن/ اقتدار مرد و شگردهاى زن، معركه‏ى عشق و دل‏برى

فصل چهارم: شريعت و روابط متقابل زن و مرد/ رابطه‏ى ايمان و محبّت به همسر، اسلام؛ دين عشق، زن و جهاد

بخش نهم: كاستى‏هاى خلقت زن (!)

فصل يكم: آفرينش زن/ اشتراك در كام‏گيرى و كام‏دهى، پنهان‏كارى زن در خواسته‏هاى جنسى

فصل دوم: ويژگى‏هاى جنسى زن و مرد

فصل سوم: دردها و رنج‏هاى زنانه/ طبيعت بهترين حامى زن

چشم‏انداز كتاب چهارم

بخش دهم: زن در جامعه

فصل يكم: مظلوميت زن در جامعه/ نگرش اسلام به زن، مطلوبيت زن و مصاحبت عشق

فصل دوم: زن و فعاليت‏هاى اجتماعى/ دين و نيازمندى‏هاى نوپديد

فصل سوم: زن و مالكيت/ ارث، ديه‏ى زن و هم‏گامى عقل و نقل

بخش يازدهم: زن؛ عقل و احساس

فصل يكم: عقل زن/ تجاذب عقل و دل

فصل دوم: زن و كاهش عبادت/ كاهش عبادت؛ رياضتى هم‏راه با پاداش

فصل سوم: مشورت با زنان/ موانع مشورت

فصل چهارم: زن و شهادت/ محدوديت يا امتنان

بخش دوازدهم: زن و سمت‏هاى كلان

فصل يكم: محدوديت زن و مسؤوليت‏هاى اجتماعى

فصل دوم: زن و امامت

فصل سوم: زن و قضاوت

فصل چهارم: زن و زعامت

فصل پنجم: زن و رهبرى